Retroperspektywy » Retroperspektywy

OPIS SPEKTAKLU:

Spektakl "W zawieszeniu" jest kameralnym, a zarazem dynamicznym seansem teatralnym z pogranicza teatru wizualnego i fizycznego. Jest dramaturgiczną próbą zmierzenia się z tematem tabu, jakim jest choroba onkologiczna. To opowieść o walce, o codziennych bitwach o godność, o cierpieniu i bólu, o oswajaniu nieuniknionego, czerpaniu radości zaklętej w okruchach naszej egzystencji, o nadziei... Inspiracją do spektaklu były eseje Susan Sontag „Choroba jako metafora” oraz filozofia Karla Jaspersa. Ideę do powstania projektu „W zawieszeniu” zainicjowała Marta Paradecka, w momencie gdy doświadczyła sytuacji granicznej, która w przypadku Marty przybrała formę choroby. „Pomysł na ujęcie dramaturgiczne tej sytuacji jest także odpowiedzią na ciągle zadawane pytania innych osób o to, jak się czuję w trakcie choroby”. Spektakl jest epitafium dla Marty.

"Ponieważ nie znamy dnia swojej śmierci traktujemy życie jak niewyczerpane źródło, a przecież wszystko zdarza się tylko określoną, i to niewielką liczbę razy. Jak często jeszcze przypomnisz sobie popołudnie z dzieciństwa? To, które tkwi tak w tobie głęboko, że nie wyobrażasz sobie bez niego życia, może cztery, pięć razy, może nawet mniej, ile razy zobaczysz wschód księżyca w pełni, może dwadzieścia, a jednak życie wydaje się niewyczerpane...“ (Cytat z powieści „Pod osłoną nieba” Paula Bowlesa)

INFORMACJE O TWÓRCACH:

Marta Paradecka - (ur.24.07.1979 - zm.12.01.2018). Prezes Fundacji Sztuka dla Życia do 2018. W ramach fundacji, zrealizowała między innymi projekt “Kim jesteś - kim jestem? Przeglądam się w twarzach moich przodków”. Dotyczył on dziedzictwa kulturowego a w prezentacji uczestnicy warsztatów zapraszali widzów w teatralną podróż, w przeszłość swoich przodków. W roku 2017 powstał projekt „Sztuka w służbie ducha i ciała”, zorganizowała w nim bezpłatne zajęcia artystyczno-terapeutyczne adresowane do osób chorych onkologicznie. Wystąpiła w kilku spektaklach Teatru IOTA. Była aktorką Teatru Cogitatur i współzałożycielką Teatru A part w Katowicach. Zorganizowała festiwal teatralny w Połczynie Zdroju (Połczyńskie Impresje Teatralne) - pomysł, jak sama mówiła, “wziął się z jej głowy i z serca”. W Kołobrzegu, w Regionalnym Centrum Kultury założyła Teatr Kontakt, z którym zrealizowała Eksperymentalną Formę Teatralną “Szczudłodram”. Ukończyła podyplomowe Studia Reżyserii Teatru Dzieci i Młodzieży na PWST we Wrocławiu. Marta była zwolennikiem idei, która za główny cel stawiała sobie działania wokół Kultury i Sztuki, jako wartości nadające głębszy sens ludzkiemu życiu. Była organizatorem wielu inicjatyw artystycznych, pomagała, wspierała, inspirowała a sztuka towarzyszyła jej na każdym kroku.

Monika Wachowicz - (ur. 1978). Aktorka, instruktor teatralny i pedagog, organizatorka imprez teatralnych, wcześniej związana m. in. z katowickim Teatrem Cogitatur. Współpracowała także z duńskim teatrem Cantabile 2. Prowadzi autorskie Studio Ciała i Emocji. Bierze udział we wszystkich spektaklach i projektach artystycznych Teatru A Part (za wyjątkiem przedstawień solowych „Kołysanka” i „Więzy” oraz „ Święto wiosny“). Koordynatorka Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Performatywnych A Part. Prowadzi Studio Aktorskie Teatru A Part. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury (2011, 2014). Prezes Fundacji Sztuka Dla Życia im. Marty Paradeckiej.

dr hab. Arti Grabowski - (ur. 1977). Artysta interdyscyplinarny: performer, aktor, reżyser, malarz. Kierownik Pracowni Sztuki Performance na Wydziale Intermediów w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kurator Międzynarodowych Spotkań Performerów w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. W latach 2002-2007 współpracował z poznańskim teatrem “Porywacze ciał”.

FRAGMENTY RECENZJI:

"Statystycznie, rocznie umiera na raka ok. 100 tyś. osób w Polsce, każdego dnia kilkadziesiąt osób dowiaduje się, że ma nowotwór. Obecnie w naszym kraju żyje niemal milion pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą onkologiczną. Żyją z wyrokiem w zawieszeniu.
„Całe istnienie to nieustanny koniec.”(Karl Jaspers) Człowiek konstytuuje swoją egzystencję poprzez dokonywanie różnych wyborów, spośród możliwości jakie pojawiają się w jego życiu. Owa możliwość wyboru wpisuje się w koncepcję pojęcia wolności. Ale wolność absolutna nie istnieje. Jesteśmy ograniczeni różnymi zależnościami, przeszkodami, przyczynami i skutkami. Nasze życie toczy się w jakiejś określonej rzeczywistości, w określonym układzie historyczno-społecznym, w konkretnym ciele o określonym potencjale i właściwościach. Trudna jest dla nas do przyjęcia myśl, że jednak nie możemy wszystkiego. W sytuacjach kryzysowych, które Karl Jaspers nazywa granicznymi, uświadamiamy sobie jak kruchy jest nasz byt. Ciężka choroba jest jedną z takich sytuacji, które odbierają wiarę w naszą sprawczość i boleśnie odsłaniają druzgocącą bezsilność.
Chyba nie ma wśród nas osoby, która nie miałaby w rodzinie lub w kręgu znajomych kogoś, kto by nie chorował na raka. Nowotwór zainfekował całe społeczeństwo strachem. Panicznie boimy się tego, że zachorujemy - my lub nasi bliscy - i że będziemy się musieli zmierzyć z bólem i stratą. Monodram „W zawieszeniu”, stworzony przez Monikę Wachowicz i Artiego Grabowskiego to epitafium dla aktorki i współzałożycielki Teatru A Part, Marty Paradeckiej (fragmenty jej tekstów posłużyły do stworzenia projektu), która zmarła w zeszłym roku po zmaganiach z chorobą onkologiczną. Odnajdujemy w nim wszystkie dramatyczne stany i emocje, z którymi muszą się mierzyć osoby chore i ich bliscy. Strach, bezsilność, gniew, cierpienie, utrata godności, rozpacz, depresja, oswojenie z najgorszym ale też nadludzka siła, determinacja i wiara w niemożliwe. Oszczędna lecz wyjątkowo mocna w warstwie metaforycznej wizualna narracja, zostaje w wyobraźni na długo, przybierając formę szklanego sarkofagu wypełnionego cylindrycznymi kapsułkami czy płaszcza uszytego ze skalpów. Na szczęście na koniec zostajemy ze światłem, z nadzieją, ze zwycięstwem. Z impulsem do życia bardziej wartościowym życiem. Nie marnujmy go na bylejakość.
("Zainfekowani strachem", Aneta Zasucha)

"Monika Wachowicz, która pokazała monodram (reżyserowany przez Artiego Grabowskiego), wspięła się na wyżyny dramatyzmu w próbie udźwignięcia tematu choroby zabierającej życie. W jej wykonaniu to zderzenie egzystencji ze śmiertelnością, inspirowane esejem Susan Sontag „Choroba jako metafora” oraz filozofią Karla Jaspersa, wprawiło widzów niemalże w empatyczny trans. Wachowicz obnaża bowiem na scenie swoje lęki, frustracje i złość na sytuację krańcową, z którą nie ma jak walczyć, dając widzowi przeżycie intensywne i silne. To spektakl stworzony technikami performance`u (aktorka zmienia się np. w dziką wojowniczkę, kąpie się w wannie wypełnionej kolorowymi kryształkami), krzyczy, atakuje słowami i obrazami, by na końcu wyciszyć się w rytmie piosenek Davida Bowiego z jego pożegnalnej płyty „Black Star”. „W zawieszeniu” to artystyczne epitafium dla Marty Paradeckiej, prezes fundacji „Sztuka dla życia”, która zmarła w ubiegłym roku…
("Empatyczny trans, czyli W zawieszeniu", Radi Bruch)

LINKI:

W zawieszeniu

Zobacz również

Zobacz również